Produkcja i mastering utworu muzycznego – ROLA MÓZGU (cz.3)

Ogromną rolę w procesie słyszenia odgrywa mózg. Dzięki mózgowi człowiek jest w stanie usłyszeć i sklasyfikować około 400 000 różnych dźwięków. Poza oczywistymi możliwościami, mózg ma też ciekawe zdolności psychoakustyczne. Jedną z nich jest efekt tworzenia tzw. brakującej częstotliwości podstawowej, wykorzystywany w trakcie kompresji mp3. Dla przykładu, gdyby do uszu dotarły jednocześnie tony o częstotliwości 200, 300, 400, 500, 600 Hz, człowiek usłyszałby także ton wynikowy o częstotliwości 100 Hz. Dzieje się tak, gdyż mózg traktując te tony jako harmoniczne, „wytworzyłby” częstotliwość podstawową czyli owe 100 Hz. Zjawisko to jest również stosowane w różnego rodzaju procesorach psychoakustycznych jak np. MaxxBass firmy Waves, czy MixBass polskiej firmy PSP, które stosowane są do polepszenia brzmienia linii basu.

Algorytm kodowania mp3 działa między innymi w ten sposób, że usuwa z nagrania informację o częstotliwościach zagłuszonych (maskowanych) traktując je jako zbędne. Samo zjawisko maskowania dźwięku polega na tym, że dźwięk o niższym poziomie można zagłuszyć innym, głośniejszym, nawet o innej częstotliwości. Co ważne, aby przywrócić słyszalność zagłuszonemu dźwiękowi, należy zwiększyć jego poziom w większym stopniu, jeśli dźwięk zagłuszający jest dźwiękiem o częstotliwości równej częstotliwości którejś z harmonicznych zagłuszanego.

Mózg ludzki jest również odpowiedzialny za powstawanie zjawiska dudnienia, które można zaobserwować np. strojąc gitarę. Pojawia się ono w momencie, gdy do uszu docierają jednocześnie dźwięki o różnicy częstotliwości rzędu kilku lub kilkunastu herców. Narząd słuchu odbiera wówczas ton różnicowy w postaci pulsacji amplitudy dźwięku a częstotliwość tej pulsacji odpowiada różnicy częstotliwości między strojonymi dźwiękami.

Narząd słuchu szybko przyzwyczaja się do zastosowanej korekcji. Zjawisko to jest zwane zmęczeniem słuchu. Trzeba o tym szczególnie pamiętać w trakcie pracy ze ścieżkami zawierąjącymi duża ilość tonów wysokich (jak czynele czy dźwięki świszcząco-piszczące), gdyż po paru godzinach pracy z dźwiękiem można odnieść błędne wrażenie braku wyższych częstotliwości w nagraniu co jednocześnie wymusi niepotrzebną korekcję tych ścieżek. Dlatego też ważnym elementem montażu dźwięku jest odpoczynek oraz odpowiednia „kalibracja” słuchu przed przystąpieniem do pracy z dźwiękiem. Polega ona na odsłuchaniu kilku wzorcowych nagrań które będą stanowić punkt odniesienia do miksowanego materiału.

Jeśli podoba Ci się to co robię i chcesz mnie wspomóc dowolną kwotą, którą przeznaczę na wypicie piwa za Twoje zdrowie – kliknij guzik i używając PayPal’a przekaż mi darowiznę w dowolnej wysokości 🙂

Produkcja i mastering utworu muzycznego by Marcin Lisiecki jest licencjonowany pod Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe License.